Narodziny brata lub siostry i perspektywa życia z młodszym rodzeństwem budzi w dziecku ambiwalentne uczucia, które nie zawsze są pozytywne. Dlatego zazdrość, walka są dosyć powszechnym zjawiskiem.
Rodzice często idyllicznie wyobrażają sobie stosunki między rodzeństwem, kiedy mama jest w ciąży. Nie zawsze jednak jest tak różowo. Starsze dzieci dyskretnie dokuczają maluszkom. Np. zabierają smoczek, podszczypują. Robią wszystko, żeby zwrócić na siebie uwagę. Rozrabiają, są bardziej hałaśliwe, demonstrują uczucia poprzez wybuchy złości, jednym słowem zachowaniem mówią: „dlaczego nie kochasz mnie tak jak kiedyś, nie masz dla mnie czasu”. Rolą rodzica jest mądrze rozdzielić swą uwagę pomiędzy dzieci, ale także nauczyć starsze dziecko, któremu dotychczas poświęcało się 100% czasu dzielić się nim z młodszym rodzeństwem. Trzeba dokładnie tłumaczyć dziecku wszelkie zachowania, a nie argumentować, „bo on jest młodszy od Ciebie”. Starsze dziecko może mieć poczucie niesprawiedliwości. Pamiętajmy – starsze rodzeństwo, czyli np. 4 latek ciągle jest dzieckiem i mimo, że wydaje się nam, ze powinno wszystko rozumieć, wcale tak nie jest.
Kilka rad dla Rodziców:
- Każde z dzieci powinno być traktowane indywidualnie i wyjątkowo. Czyli trzeba dokładnie ocenić potrzeby każdego dziecka, jego możliwości, aktualny stan zdrowia zarówno fizyczny, jak i psychiczny (zmęczenie, stres). Jedne dzieci potrzebują więcej czułości i opieki, inne więcej wspólnej zabawy. Ważne by każde z dzieci czuło, że jest wspaniałe, kochane i jedyne w swoim rodzaju.
- Dużo rozmawiaj z dzieckiem o uczuciach i naucz go je wyrażać i nazywać. Gdy rodzi się brat lub siostra w umyśle dziecka pojawia się mnóstwo emocji, z którymi nie potrafi sobie ono poradzić. Należy rozmawiać o jego obawach i lękach, by ułatwić tak trudną dla dziecka sytuację. Jeżeli tego nie będziemy robić w dziecku nagromadzi się wiele negatywnych emocji, które mogą skutkować agresją, złością, płaczem. Umiejętność wyrażania i nazywania własnych emocji pomaga w rozwijaniu empatii oraz jest wstępem do rozwijania relacji interpersonalnych.
- Ucz sprawiedliwości, czyli pokazujmy jak dostrzegać i szanować potrzeby innych ludzi, przestrzegać zasady równości praw, dobre do tego są np. gry planszowe, proste zabawy ruchowe.
- Buduj więzi między dziećmi poprzez ich wspólną zabawę. Jest to szczególny rodzaj relacji, o które warto zadbać od najwcześniejszych chwil. Tak, by do końca życia rodzeństwo się wspierało mimo emocjonalnych burz, sprzeczek, rozterek.
- Ustal z dziećmi co jest bezpieczne, np. podczas zabaw. Dzieci, zwłaszcza małe, nie wiedzą, że pewne zabawy mogą być bardzo niebezpieczne dla młodszego rodzeństwa. Trzeba wytłumaczyć dlaczego, np.