Chcesz przygotować dziecko do bycia niezależnym? Uczenie umiejętności życiowych dziecka jest bardzo ważne dla jego samodzielności. Rozwija poczucie kompetencji do podejmowania różnych działań, pomaga budować zdrowe poczucie własnej wartości.
Poniżej prezentujemy listę umiejętności odpowiednich do wieku dziecka. To pomoże wam odpowiednio przygotować dziecko na każdym etapie jego życia od przedszkola aż do wczesnej dorosłości.
Wiek 2-3: Małe porządki i podstawowa pielęgnacja
Jest to wiek, w którym dziecko zaczyna uczyć się podstawowych umiejętności życiowych.
W wieku trzech lat, dziecko powinno być w stanie:
- odkładać swoje zabawki;
- ubierać się (z niewielką pomocą rodzica);
- umieszczać swoje ubrania w koszu na bieliznę, kiedy się rozbiera;
- pomóc w ustawieniu rzeczy na stole;
- umyć zęby i twarz przy tylko małej pomocy ze strony dorosłego.
Wiek 4-5: Znajomość nazwisk i numerów
Gdy dziecko osiągnie ten wiek, najważniejsze są umiejętności związane z bezpieczeństwem. Dziecko powinno:
- znać pełną nazwę, adres i numer telefonu;
- nawiązać połączenie z numerem alarmowym.
A także:
- Wykonywać proste prace domowe, takie jak sprzątanie, odkurzanie w łatwo dostępnych miejscach i porządkowanie stołu po posiłkach.
- Sprzątać swój pokój, ścielić łóżeczko, składać ubranka, układać zabawki- będzie to robić mało dokładnie ale i tak warto chwalić jego starania!
- Karmić własne zwierzęta.
- Identyfikować pieniężne nominały, i rozumieć jak w jaki sposób ludzie się nimi posługują.
- Szczotkować zęby, czesać włosy i myć twarz bez pomocy.
- Pomagać w podstawowych obowiązkach związanych z praniem, takich jak segregowanie ubrań, przynoszenie brudnych ubrań do obszaru pralni.
- Wybierać samodzielnie ubrania do noszenia.
Wiek 6-7: Podstawowe techniki gotowania
Dzieci w tym wieku mogą zacząć pomagać w przygotowaniu posiłków. Powinny umieć:
- Mieszać, ukroić coś tępym nożem
- Tworzyć podstawowe posiłki, np. kanapkę
- Pomagać rozkładać posiłki
- Umyć naczynia
Dziecko powinno także:
- Bezpiecznie korzystać z podstawowych domowych środków czyszczących
- Posprzątać po kąpieli w łazience
- Posłać swoje łóżko bez pomocy
Wiek 8-9: Dbanie o rzeczy osobiste
W tym czasie dziecko powinno być dumne z rzeczy osobistych i dbać o nie prawidłowo.
Ta możliwość obejmuje:
- Składanie ubrań
- Potrafić przyszyć guzik
- Dbać o rzeczy, których używa do zabawy (rower, rolki)
Dziecko powinno także nauczyć się, jak:
- Dbać o higienę osobistą , już bez naszych wskazówek
- Używać szczotki i szufelki prawidłowo
- Przygotować prosty posiłek według przepisu
- Pomagać przy tworzeniu listy zakupów
- Sprawnie liczyć
- Pomagać przy prostych zadaniach, takich jak np. podlewanie trawników i rabatek kwiatowych oraz usuwanie chwastów
Wiek 10-13: Zdobywanie
Jest to wiek, kiedy dziecko może zacząć wykonywać wiele umiejętności niezależnie.
Powinien wiedzieć, w jaki sposób:
- Zostać samo w domu
- Iść do sklepu i dokonać samodzielnych zakupów
- Zmienić swoją pościel
- Korzystać z pralki i suszarki
- Zaplanować i przygotować posiłek z kilku składników
- Używać prawidłowo kuchenki mikrofalowej
Dziecko powinno także nauczyć się, jak:
- Prasować swoje ubrania
- Prawidłowo korzystać z podstawowych narzędzi ręcznych
- Opiekować się młodszym rodzeństwem lub dziećmi sąsiadów
Wiek 14-18: Bardziej zaawansowane umiejętności
W wieku 14 lat, dziecko powinno mieć bardzo dobrze opanowane wszystkie poprzednie umiejętności. Oprócz tego, powinno także:
- Wykonywać bardziej zaawansowane prace czyszczące i konserwujące, takie jak,
np. zmiana worka w odkurzaczu, czyszczenie pieca i udrażniający kanalizacji - Zatankować samochód, zmienić i napompować opony (wiek około 18 lat)
- Przygotowywać posiłki w razie potrzeby. Testować różne proste i zdrowe przepisy kulinarne
Zapracowanym rodzicom, którzy śpieszą się w natłoku codziennych spraw i obowiązków często zdarza się wykonywać pewne czynności za dziecko “bo tak będzie szybciej, lepiej, wygodniej”. Czasem też pozwalają dziecku np. samodzielnie się ubrać, ale stale je pośpieszają i stresują swoim brakiem cierpliwości. W takich warunkach dziecko czuje presję, a sami wiemy, że nawet nam dorosłym w pośpiechu nie wszystko wychodzi. Reakcją może być płacz, rezygnacja i niechęć do podejmowania ponownie tej czynności. Pamiętajmy, że opanowanie powyższych umiejętności niezależnie od wieku wymaga czasu, cierpliwości i wsparcia ze strony rodzica. Dopingujmy dzieci i chwalmy za każdy kolejny mały sukces.